آموزش نحوه انتخاب و روش چیدمان انواع اسپیسر +نقشه و تصاویر

نحوه چیدمان اسپیسر پلاستیکی در فونداسیون چیست؟ اسپیسر چرخی را چگونه در محل مناسب نصب کنیم؟ متعلقات قالب بندی بتن مانند میان بولت آب بند چگونه نصب میشود؟ 

تامین الزامات حفاظت در برابر خوردگی و تامین پوشش بتنی لازم بدون استفاده از اسپیسر بتن مناسب و چیدمان اصولی آنها امکان پذیر نیست و استفاده از اسپیسر های غیر استاندارد و ناپایدار، ضمن اشتباهات حین چیدمان اسپیسر پلاستیکی، گاهی موجب بروز خسارات فراوانی در سازه های بتنی شده است.

رعایت استانداردها و آئین نامه های تدوین شده در رابطه با نحوه قرار دادن انواع اسپیسر بتن موجب می گردد تا پوشش بتنی لازم برای سازه مورد نظر شما تضمین شده و به استحکام و دوام سازه، لطمه ای وارد نشود. لذا هنگام خرید اسپیسر بتن و ایجاد الزامات مورد نیاز پوشش بتن در المان های سازه ای مختلف توجه، به موارد ذیل الزامیست:

• انتخاب اسپیسر پلاستیکی مناسب
• تعیین تعداد اسپیسر مصرفی
• نحوه چیدمان اسپیسر بتن              

 

علاوه بر موارد فوق باید توجه داشت نصب اسپیسر پلاستیکی باید طوری انجام شود که از جای خود حرکت نکند و نچرخد و تاب تحمل نیروهای اعمالی را در حین عملیات در موقعیت طراحی شده در تمام دماها را با تغییر شکل اندک داشته باشد. در گیری کامل با بتن و عدم مقاومت در برابر جریان سیال بتن و پایداری در حین عملیات و صرفه اقتصادی از دیگر مواردی هستند که در استفاده از اسپیسر پلاستیکی مورد توجه قرار می‍‍‌‌‌‌گیرند .

انتخاب نوع اسپیسر پلاستیکی:

وجود انواع اسپیسر میلگرد برای شبکه ی میلگرد های افقی ، عمودی  و قالب بندی های گوناگون، بهره گیری از ابزار متناسب در تمام نقاط و بتن ریزی در محل یا پیش ساخته را امکان پذیر ساخته است.

اسپیسر های پیشنهادی در این بخش برای مصرف در انواع سازه های بتنی بر اساس استانداردها و آئین نامه های بین المللی تهیه شده و ما را در رسیدن به پوشش آرماتور مناسب و حفظ سازه های بتن مسلح یاری خواهد کرد.  برای انتخاب نوع اسپیسر برای المان های سازه ای مختلف از جدول ذیل استفاده میشود:

نوع سازه	نوع اسپیسر
فونداسیون (سطح پایینی )	اسپیسر سنگین هارد  (HS) /اسپیسر سوپر استرانگ (SS) اسپیسر دوبل(DS) اسپیسر ماکسی فیکس(MF)
فونداسیون (قالب کناری)	اسپیسر چرخی یا خورشیدی (WS)
تیر (پوتر، قالب ریزی)	اسپیسر هارد (HS)/  اسپیسر  ماکسی فیکس (MF)
تیر (پوتر، قالب کناری)	اسپیسر چرخی یا خورشیدی (WS)
ستون	اسپیسر چرخی یا خورشیدی (WS)
سقف(دال بتنی تک شبکه)	اسپیسر ماکسی فیکس (MF) /   اسپیسر کلمپ فیکس (CF)/ اسپیسر دایره ای (RS)
سقف (دال بتنی دو شبکه)	دوبل اسپیسر (DS)
سقف (تیرچه،فوم)	اسپیسر  فلت فیکس (FF)
سقف(کامپوزیت)	اسپیسر ماکسی فیکس (MF) / اسپیسر کلمپ فیکس (CF) / اسپیسر دایره ای (RS)
راه پله	اسپیسر ماکسی فیکس (MF)
رمپ	اسپیسر هارد فیکس (HS) / اسپیسر ماکسی فیکس (MF)
دیوار برشی	اسپیسر چرخی یا خورشیدی (WS)
شمع بندی پایه پل	کیچ اسپیسر (CS)

 

جدول 1- نحوه انتخاب نوع اسپیسر بر اساس نوع سازه / انتخاب  اسپیسر مناسب برای فونداسیون

 نکته: اسپیسر هارد فیکس که در جدول به آن اشاره شد، در میان مصرف کنندگان با نام هایی مانند اسپیسر سنگین ، اسپیسر 5 سانتی، اسپیسر 7 سانتی و ... هم شناخته میشود. همچنین اسپیسر چرخی همان اسپیسر ویل فیکس یا Wheel spacer است که در بازار به اسپیسر خورشیدی یا اسپیسر دیوار و ستون هم شناخته می شود.

نحوه چیدمان اسپیسر پلاستیکی در المان های  سازه ای بتنی :

چگونگی چیدمان اسپیسر پلاستیکی در سازه های بتنی از موارد مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد . قوانین استاندارد باید ما را در رسیدن به پوشش بتن مناسب و حفظ آن در سازه های بتنی که در معرض بارهای سازه ای قرار دارند یاری کند .

بر اساس دستور العمل ها و استاندارد های موجود در چیدمان اسپیسر ها موارد ذیل را باید رعایت کرد:

چیدمان اسپیسر ها در سازه های افقی :

در سطوح افقی باید تمام آرماتورهای استفاده شده در شبکه آرماتور بندی توسط اسپیسر بتن نگه داشته شوند. فاصله این فضا ساز ها حداکثر برابر 50d (50 برابر قطر میل گرد فولادی ) می باشد. البته این فاصله نباید از 1000mm  تجاوز کند.

A=50xd(A<1000mm)

شکل 1-چیدمان اسپیسر بتن در شبکه آرماتوربندی افقی جوش نشده

اگر شبکه آرماتور بندی به یکدیگر جوش شده باشد (در صورت استفاده از مش) از چیدمان زیر میتوان استفاده کرد، باید توجه داشت که فاصله اسپیسر ها در دو طرف نباید بیشتر از 500 mm باشد.

شکل 2- چیدمان اسپیسر ها در شبکه آرماتور بندی افقی جوش شده

اسپیر سنگین ( هارد اسپیسر ) ، اسپیسر فوق سنگین  ( سوپر استرانگ ) و اسپیسر ماکسی فیکس ، اسپیسر فلت فیکس ، اسپیسر یوچیر و اسپیسر کلمپ فیکس ،  از جمله فضا ساز هایی هستند که در سطوح افقی قابل استفاده می باشند.

چیدمان اسپیسر ها در تیرها ( پوتر ، قالب زیری ، قالب کناری )

در تیرها ، چیدمان اسپیسر بتن در امتداد طولی تیر در دو انتها و وسط تیر قرار میگیرند ، حداکثر فاصله فضا ساز پلاستیکی نباید در امتداد طولی تیر از 1000 mm بیشتر باشد (شکل3 ) اسپیسر ها در  سطح مقطع بوسیله خاموت ها نگه داشته می‌شوند.

شکل 3 چیدمان اسپیسر بتن در تیر ها

تعداد و فاصله فضا سازها در مقطع تیر بر اساس نوع تیر و نیز محل قرار گرفتن آرماتور طولی به شرح زیر تعیین میشود .

الف - تیر باریک (عرض کمتر از 250mm):

      برای این نوع تیر باید در وجه افقی پائینی تیر یک اسپیسر پلاستیکی و در هر یک از دو دیواره قائم تیر نیز یک اسپیسر پلاستیکی مطابق شکل 4 قرار داده می شود

 

شکل 4

ب - تیر معمولی (عرض بین 250mm تا 500mm ):

در این نوع تیر باید در وجه افقی پائینی تیر دو اسپیسر پلاستیکی قرار داده شود. فاصله هر اسپیسر بتن از لبه جانبی شبکه خاموت نباید کمتر از 50mm باشد، در هر دیواره عمودی تیر نیز یک اسپیسر پلاستیکی مطابق شکل در وسط تیر قرار داده شود

 

شکل 5

ج- تیر عریض (عرض بزرگتر از 500mm):

در وجه افقی پائینی این تیر باید دو اسپیسر پلاستیکی قرار داده شود  البته چنانچه فاصله این دو فضا ساز از  50d بیشتر شود باید فضا ساز دیگری در بین آنها قرار داد تا استاندارد فاصله حداکثر 50d رعایت شود.

فاصله اسپیسر ها از لبه کناری شبکه خاموت نباید کمتر از 50mm باشد. اگر شبکه خاموت ها منفرد نباشد اسپیسر های اضافی مورد نیاز است در هر دیواره عمودی تیر نیز باید یک اسپیسر بتن، در میانه ارتفاع تیر قرار داده شود.

 

شکل 6

د - تیر عمیق (ارتفاع بیش از 100d):

تعداد اسپیسر بتن مورد نیاز برای وجه افقی پائینی بر اساس آنچه در بالا گفته شد انتخاب شده و در هر دیواره عمودی تیر باید با رعایت فاصله اسپیسر ها حداکثر به اندازه 50d از دو و یا چند اسپیسر پلاستیکی استفاده کرد.

 

شکل 7

  نکته : در همه موارد گفته شده در مورد تیرها در بالا ، فاصله اسپیسر ها در طول تیر از یکدیگر نباید از 50d و یا حداکثر 1000mm بیشتر باشد . بطور متوسط میتوان فاصله طولی اسپیسر ها از یکدیگر را در طول تیر 60cm در نظر گرفت .

چیدمان اسپیسر چرخی در دیوار ها :

برای ایجاد فاصله جانبی مناسب در وجوه کناری بین آرماتور و قالب در دیوارها ، دالها و ستونها از اسپیسر چرخی استفاده می شود. در دیوارها مطابق شکل 8  فاصله آرماتورها در دو بعد طول و  ارتفاع باید از 50d یا 500mm (هر کدام که کوچکتر باشد ) بیشتر شود .

شکل 8- چیدمان اسپیسر چرخی در دیوار ها

چیدمان اسپیسر ها در ستون ها :

در ستونها اسپیسر ها در پایین ، میانه و بالای ستون قرار میگیرند. فاصله آنها نباید از یکدیگر از 100d بیشتر شود. اسپیسر در ستون به خاموت ها متصل می شود.
اسپیسر چرخی مناسب ترین نوع اسپیسر ها برای استفاده در ستون ها می باشد. تعداد و فاصله اسپیسر ها در مقطع ستون بر اساس نوع ستون به شرح زیر تعیین می شود.

شکل 9- چیدمان اسپیسر در ستون ها

علت استفاده از اسپیسر های چرخی :

- سطح مقطع کم این نوع اسپیسرها نسبت به جدایی سنگدانه های بتن در هنگام بتن ریزی عملکرد بهتری دارد.

- این نوع اسپیسر به علت شکل دایره ای و چرخشی بودن ، در برابر فشار بتن ریزی می چرخد و موقعیت خود را حفظ می کند (به عنوان یک فضا ساز )

الف– ستون های کوچک مربع یا مستطیلی (با ابعاد کمتر از 50d) :

در این ستون ها مطابق شکل ، در وسط هر ضلع کوچکتر یک اسپیسر و در دو ضلع دیگر هر یک دو اسپیسر به فاصله 50mm از دو لبه شبکه خاموت قرار داده می شو د.

 

شکل 10- چیدمان اسپیسر در ستون های کوچک مربع یا مستطیلی

ب : ستون های پهن (با ابعاد بیشتر از 50d)

در ابعادی از ستون که بزرگتر از 50d هستند باید دو اسپیسر پلاستیکی به فاصله 50mm از دو لبه شبکه خاموت قرار داده شود اگر فاصله اسپیسر ها از یکدیگر بیشتر از 50d باشد باید در بین آنها از اسپیسر های بیشتری استفاده کرد. در دو ضلع دیگر ستون اگر اندازه هر ضلع بزرگتر از 50d نباشد یک اسپیسر پلاستیکی کافیست و گرنه باید از اسپیسر بیشتر ی استفاده کرد.

شکل 11 - چیدمان اسپیسر در ستون پهن 

ج : ستون دارای چند خاموت :

در این ستون ها باید چند اسپیسر اضافی در مقطع قرارداد به شرطی که حداکثر فاصله اسپیسر ها از 50d بیشتر شود.

 

شکل 12 – ستونی با بیش از یک شبکه خاموت

د: ستون های با مقطع دایره :

در ستون های دایره ای ، باید حداقل از چهار اسپیسر چرخی در هر سطح مقطع استفاده کرد. چنانچه فاصله اسپیسر ها از 50d بیشتر شود باید تعداد آنها را افزایش داد.

شکل 13- چیدمان اسپیسر در ستون دایره ای

ر: ستون های با مقطع چند وجهی :

باید در هر وجه حداقل یک اسپیسر پلاستیکی قرار داد. در وجوهی که از 50d بزرگتر باشند باید از دو اسپیسر که به فاصله 50mm از دو لبه شبکه خاموت باشند استفاده کرد .

چنانچه فاصله اسپیسر ها از یکدیگر از 50d بیشتر باشد باید در بین آنها از اسپیسر های بیشتری استفاده کرد.

شکل 14- ستون چند وجهی

چیدمان اسپیسر پلاستیکی در پی ها :

فاصله و تعداد اسپیسر ها در پی های نواری ، منفرد ، تیرهای زمینی و دالهای زمینی شمعها مانند تیرها و دالها میباشد .

 نحوه استفاده از ساپورت دو سر مخروط :

ابتدا ساپورت دو سر مخروط را داخل قالب بطوریکه دو سر آن روبروی سوراخ مربوط به عبور بولت در قالب باشد، قرار دهید. سپس بولت را از وسط آن عبور داده و مهرهای بولت را از بیرون محکم می کنم پس از بتن ریزی و باز کردن قالب بولت ها با انبر دست یا گاز انبر قطعه مخروطی را از بتن جدا کرده و در صورت نیاز محل حفره را با گروت مسدود می نماییم.

شکل 15- نحوه استفاده از ساپورت دو سر مخروط

تعداد استفاده : تعداد استفاده به تعداد محلهایی که میله بولت از آنها عبور می کند وابسته است.    

نحوه استفاده از ساپورت کامل آب بند :

نحوه استفاده از ساپورت کامل : ساپورت کامل آب بند (بدون استاپر ) را درون قالب بطوریکه دو سر آن روبروی سوراخ مربوط به عبور بولت در قالب قرار گیرد میگذاریم. سپس بولت را از وسط آن عبور داده و مهره های بولت را از بیرون محکم کنیم

پس از بتن ریزی و باز کردن قالب با انبر دست یا گاز انبر قطعه مخروطی را از بتن جدا می کنیم. یک عدد استاپر u را بطوریکه حفره آن بطرف محل مورد نیاز برای  آب بندی  باشد (مثلا داخل استخر )با یک میله تا وسط لوله ساپورت با فشار وارد می کنیم  دو عدد استاپر T از دو طرف  با فشار میله بطوریکه لبه آن سمت بیرون بوده تا رسیدن لبه  به سر حفره قطعه پروانه وارد کرده و  روی حفره را با گروت پر می کنیم.

تعداد استفاده : به تعداد محلهایی که میله بولت از آنها عبور می کند.

شکل 16

نحوه استفاده از اسپیسر تیرچه :

اسپیسر های تیرچه را در محل مورد نظر به فواصلی که در قسمت مربوطه توضیح داده شده قرار داده سپس پایه های خرپا را در کلیپ دوطرف اسپیسر فشار داده تا کاملا در کف قسمت کلیپ دار اسپیسر وارد شود سپس( میلگرد تک تقویتی  /میلگرد دو تقویتی ) را در کلیپ /کلیپها ی وسط قرار داده و بتن ریزی انجام می شود

لازم به ذکر است که می توان اسپیسر ها را  ابتد روی  خرپا قرار داده و سپس خرپا را روی قالب یا فوندله استقرار دهیم.

شکل 17 - چند طراحی مختلف اسپیسر تیرچه

تعداد استفاده از اسپیسر تیرچه (همه مدلها ): یک عدد در ابتدای خرپا و مابقی به فاصله 1 متر از یکدیگر (انتهای خرپا نباید بیش از  30CM   بدون اسپیسر باشد در اینصورت به انتهای خرپا یک اسپیسر اضافه می شود )

نحوه استفاده از اسپیسر نیلینگ :

جهت استفاده از اسپیسر نیلینگ، سوراخها با مته حفاری در دیوار ه های محل اجرایی ایجاد کرده اسپیسر های نیلینگ را به فواصل تعیین شده روی آنکر بولت  قرار داده و برای اطمینان بیشتر از عدم جابجایی آنها بالا و پایین اسپیسر را با سیم آرماتور بندی محکم می کنیم سپس آنکر بولت را در حفره مورد نظر قرار داده و جهت پوشش از دو غاب  سیمانی و یا رزینهای  صنعتی استفاده می شود

شکل 18

 تعداد استفاده از اسپیسر نیلینگ : یک عدد اسپیسر نیلینگ در سر میلگرد آنکر بولت و مابقی به فاصله 5/1 متر در طول آنکر بولت استفاده می شود

نحوه استفاده از کلاهک ایمنی میلگرد (کلاهک قارچی) :

کلاهک ایمنی قارچی را با توجه به قطر میلگرد انتخاب کرده و با فشار در انتهای میلگرد های انتظار  قرار داده محکم می کنیم. انتخاب رنگ های هشدار دهنده مانند زرد و قرمز باعث میشود تا این کلاهک ایمنی قارچی، علاوه بر نقش حافظ میلگرد تیز، نقش هشدار دهنده را هم داشته باشد و ایمنی در محل کار را ازایش دهد.

شکل 19

 تعداد استفاده از کلاهک محافظ قارچی : تعداد مصرف بر روی هر میلگرد آزاد یک عدد کلاهک محافظ میلگرد قرار می گیرد.

نحوه استفاده از اسپیسر کاشی و سرامیک :

به این نوع از اسپیسر کاشی و سرامیک ، اسپیسر صلیبی هم گفته می شود. ابتدا اندازه اسپیسر صلیبی را با توجه به فاصله مورد نیاز بین کاشی و سرامیک انتخاب کرده و سپس در محل تقاطع درزهای کاشی و سرامیک قرار داده و کاشی کاری را انجام می دهیم. کار کردن با اسپیسر کاشی و سرامیک بسیار آسان است و نداشتن قائده پیچیده و تاثیر شگفت انگیز این محصول، باعث شده تا اسپیسر کاشی و سرامیک در سالهای اخیر افزایش چشمگیری را به خود ببیند. 

شکل 20 نحوه استفاده از اسپیسر کاشی و سرامیک

تعداد استفاده از اسپیسر کاشی : در هر کدام از تقاطع درزهای کاشی 1 عدد (در صورت بزرگ بودن طول و عرض کاشی یک عدد اسپیسر بصورت ایستاده طوری که فقط یک ظلع آن درون درز قرار بگیرد  استفاده می شود .

نحوه استفاده از استاپین (در پوشش قالب) :

استاپین را در زمان قالب بندی پس از بستن بولتها ، در قسمهای سوراخ دار قالب که مورد استفاده جهت بولت قرار نمی گیرد و خالی است از داخل قالب نصب کرده و پس از اتمام قالب گیری به همراه قالب باز می شود .

 

شکل 21 - استاپین: این قطعه جهت پرکردن سوراخ های اضافه قالب بتن جهت جلوگیری از به هدر رفتن شیره بتن از قالب طراحی شده و استفاده میشود.

تعداد مصرف در پوش قالب (استاپین ):به تعداد سوراخهای قالب که بولت از آن عبور نکرده از استاپین استفاده می شود.

---

آرپیکو تولید کننده با کیفیت ترین اسپیسر بتن و اسپیسر کاشی و سرامیک در ایران

شرکت آرپیکو طراح و تولید کننده بهترین انواع اسپیسر بتن ، اسپیسر کاشی ، اسپیسر سرامیک و بسیاری از دیگر متعلقات مربوط به قالب بندی و فونداسیون، بر اساس آیین نامه ها و استانداردهای معتبر جهانی از جمله آیین نامه انجمن بتن بریتانیا، آیین نامه انجمن بتن آلمان، توصیه نامه انجمن فولاد تقویت کننده بتن (CRS) و استانداردهایی مانند استانداردهای تهیه شده توسط موسسه استاندارد بریتانیا و موسسه استاندارد ژاپن است.

برای آشنایی بیشتر با  انواع اسپیسر و محصولات آرپیکو و قیمت اسپیسر بتن ، میتوانید از صفحات این سایت استفاده کرده و یا با کارشناسان ما که آماده مشاوره و پاسخگویی به تمام سوالات شما هستند، تماس بگیرید.